Günümüzde büyük kitlelerin ilgi odağı olan futbol oyununun, ilk olarak nerede ve hangi tarihte oynandığı kesin olarak bilinmemektedir. Zamanımıza kadar uzanan bazı tarihi buluntulardan çıkarılan sonuçlara göre , futbolun geçmişi M.Ö.3000 yıllarına kadar dayanır...
Asya'da Türklerin yaşadığı Orta Asya, Çin, Japonya, İtalya,
Fransa ve İngiltere değişik kaynaklara göre futbolun ilk oynandığı bölgelerdir.
Çin'de imparator Huang-Ti döneminde (M.Ö. 2697), askerlerin
savaşa hazırlık amacıyla "Tsu-Chu" adıyla bir tür futbol oynadıkları,
yazılı belgelerden anlaşılmaktadır. Orta Asya Türkleri ile ilgili "La
Tartarie" adlı Fransızca eserde , Tsang kentinde , bayanlar ve erkeklerden
kurulu karma takımların ayak topu oynadıkları belirtilmektedir. Türk düşünürü
Kaşgarlı Mahmud, 1072-1074 tarihleri arasında yazdığı "Divan-ı Lügat-i
Türk" de eski Türk boylarının Orta Asya'da "Tepük" adıyla bir
tür ayak topu oyunu oynadıklarından bahsedilmektedir.
Amerika kıtasına futbol, Meksika yoluyla gelmiştir.
İspanyollar ve İtalyanlar modern şekliyle futbolun Güney Amerika'ya
götürenlerin kendileri olduğunu iddia etseler de ayak topunun izleri Amerika'da
yaşamış Aztekler, Mayalar, İnkalar gibi çok eski uygarlıklara dayanmaktadır.
Meksika ve Peru yerlilerinin futbola benzer oyunlar oynadıkları bazı
tapınaklardan, anıtlardan, duvar kabartmalarından ve heykellerden
anlaşılmaktadır.
Avrupa'da ilk ayak topu oyunu M.Ö.100 yıllarında eski Yunan
şehir devletlerinden Sparta'da "Episkyres" adı altında oynanmıştır.
İtalyanlara göre ise, futbolu İngiltere'ye krallık dönemi İtalyan Futbolu
"Giuocu del Calcio" oyunu olarak Jül Sezar'ın lejyonerleri
götürmüştür. Dünyanın çeşitli yerlerinde sömürgeci bir imparatorluk kurmuş olan
İngilizler, gittikleri yerlerde oynanan çeşitli futbol oyunlarını benimseyerek,
kaynağı neresi olursa olsun , 12. Yüzyıldan itibaren İngiltere'de futbol
oynamaya başlamışlardır.
Modern futbolun doğum tarihi 26 Ekim 1863 olarak kabul edilmektedir.
Bu tarihte on bir kulüp yöneticisi, Londra'da Great Queen
Street'de Lincoln'un hanındaki Free Maso'nun meyhanesinde toplanmış ve futbol
dünyasının ilk federasyonu olan İngiltere Futbol Federasyonu'nu kurmuşlardır.
İlk Milli Futbol Federasyonunun kurulmasıyla, futbol oyunu sadece iki takımın
bir topu rakip kaleye atmal için yaptıkları gelişigüzel bir mücadele olmaktan
çıkmış, belirli kurallara bağlanmıştır.
İngiltere'den sonra bütün dünyada futbolun gelişmesini
sağlayan önemli olay 1879'dan sonra başladı. Futbol kulüplerinin yöneticileri,
takımlarında daha iyi oyuncular oynatabilmek için yabancı çevrelerden iş
vererek, iyi futbolcular alma yoluna gittiler. Böylece Glasgow' dan Darwen
şehrine futbol oynamak için getirilen İskoçya'lı futbolcular Dünyadaki ilk
profesyonel futbolcular oldular.
Futbol'un oyun kurallarını düzenlemek, uygulatmak, denetlemek
ve anlaşmazlıkları çözümlemek yetkilerini elinde bulunduran "International
Boord" İngiltere, Galler, İskoçya, ve Kuzey İrlanda tarafından 1882
yılında kurulmuştur. Bu kuruluş, 1886 yılından sonra ulusal federasyonlarda en
yetkili kurum olarak kabul edilmiştir. Daha sonra 1905 yılında FİFA (Uluslar
arası Futbol Federasyonları Birliği) 'ya katılan bu kurum, FIFA'ya üye diğer
üyelerden seçilen 4 temsilci daha katılmıştır. Bu kurum toplam 8 üye ülke
temsilcisi ve 20 kişilik bir kurul tarafında yönetilir.
1954 yılında kurulan UEFA (Avrupa Futbol Federasyonları
Birliği) 'nın düzenlediği Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası 1956 yılında, Avrupa
Kupa Galipleri Kupası ise 1963 yılında oynanmaya başlamıştır.
FIFA, 1991-1992 futbol sezonunda oyunu hızlandırmak ve daha
çok gol atılmasını sağlamak amacıyla 1986 Meksika Dünya kupasından itibaren
yapılan çalışmaların birikimi sonucu, oyun kurallarını ciddi olarak yeniden
gözden geçirerek, kurallarda önemli değişiklikler yapmıştır. 1995 yılında
Avrupa Adalet Divanı'nın Belçikalı futbolcu Bosman'ı kural dışı olarak yaptığı
transferde haklı bulması, Avrupa Birliği Ülkelerde transfer sistemini alt üst
etmiş , UEFA 1996 yılından başlayarak yabancı transferini serbest bırakmıştır.
Günümüzde her geçen gün yenilenen oyun kuralları, gelişen
teknolojinin kullanılması, ayrıca yapılan yeni yatırımlar, modern futbolun,
seyri hoş, hızlı ve bol gollü bir oyun sporu haline getirmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder